Portret van Ds Leonard Johannes van Rhijn (IXa, pag. 293)

Van Gerda van Rhijn-Ridderhof uit Houten (weduwe van Leo van Rhijn, één van de initiatiefnemers van onze familiestichting en vernoemd naar zijn overgrootvader Ds Leonard Johannes van Rhijn) had ik in 1995 een exemplaar van het Wassenaarsche Kerkblad ontvangen. Daarin is beschreven hoe het olieverf-schilderij van Ds Leonard Johannes van Rhijn, die jarenlang predikant is geweest in Wassenaar, in 1937 in het bezit kwam van de Ned. Herv. Gemeente te Wassenaar. Precies 100 jaar nadat het portret was gemaakt! Het portret hangt sindsdien in de consistoriekamer van de Dorpskerk, boven de deur die toegang geeft tot de kerk. Een foto van het portret is opgenomen in het blauwe boekje (Ned. Patr. 1994). De toenmalige predikant Dr H.J. Honders schreef in het Wassenaarsche Kerkblad van 2 oktober 1937 daarover het volgende artikel:

"Vorige week kreeg ik onverwacht bezoek van een grijzen heer uit Leiden, die een eigenaardig pakje onder zijn arm had. Het bleek gelukkig geen bom te zijn, doch bij het losmaken van 't papier, kwam 'n fraai schilderij te voorschijn, dat op paneel geschilderd 't portret bevatte van Ds. L.J. van Rhijn, die van 1856-1878 alhier predikant was. De heer W.P. van Rhijn Jr., historicus te Leiden, had van onze restaurieplannen gehoord en was door een historieminnend heer uit Overschie aangespoord, dit schildenij aan onze Dorpskerk cadeau te doen, om straks In de gerestaureerde consistorie de wand te versieren. Deze heer Van Rhijn is de zoon van dokter Van Rhijn, die jarenlang te Leiderdorp praktiseerde en die de man is geweest, die in de stormende tijden der doleantie, aldaar is opgekomen voor de goede rechten der Hervormde Kerk. Deze dokter Van Rhijn was een broer van onze Wassenaarschen Ds. Van Rhijn, en aldus was dit familieportret in zijn bezit gekomen. Van Ds. Van Rhijn zou heel veel te zeggen zijn. Wie weet, komen wij er nog eens toe de predikanten en de toestanden onzer gemeente in de vorige eeuw te beschrijven. Hij was een man van het Reveil, die na zijn vrijzinnig-gezinden voorganger weer den Christus der Schriften predikte. Groen van Prinsterer was een groot vriend van hem en kerkte met zijn vrouw getrouw eiken Zondag twee malen, 's-morgens en 's-middags in de Dorpskerk. Ook zegende hij het huwelijk van Prinses Marie met Prins Von Wied alhier in de kerk in, nadat hij bij een ernstige ziekte haar hart voor het evangelie gewonnen had. Gedrukte preeken van Ds. Van Rhijn zijn in mijn bezit, die ik onlangs van den heer Mansvelt uit Den Haag ontving, en die ik met preeken van Ds. Bartstra in ons kerkeraadsarchief een plaats heb gegeven. Ik hoop dat dit het begin is van een collectie portretten van vorige predikanten, die zeker een plaats waard zullen zijn in de ev. nieuwe kerkeraadskamer. Het zal echter wel onmogelijk zijn van allen zulk een fraai olieverf-schilderij te ontvangen, als wij nu van Ds. Van Rhijn bezitten. Ik wil ook langs dezen weg den heer Van Rhijn namens den kerkeraad en heel de gemeente hartelijk dank zeggen voor zijn hooggewaardeerd geschenk." Bron: Wassenaarsch Kerkblad No. 27 -5e Jaargang van zaterdag 2 October 1937 (uitgave van den Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente te Wassenaar)

P,S. Leonard Johannes werd in 1837 als eerste van zijn familie geportretteerd. Dat was vlak voordat hij vertrok naar het toen verre Duitsland (Friedrichstadt a.d. Eider) waar hij zijn eerste standplaats had gekregen als predikant (tot 1845). De familie wilde hem blijkbaar zo levensecht mogelijk blijven herinneren. Vandaar het olieverf-schilderij. Zijn ouders, drie broers en zuster werden het jaar daarop vereeuwigd met "slechts" portrettekeningen van de bekende C.H. van Amerom. De portretten van zijn ouders zijn ook opgenomen in Ned. Patr. van 1994.

Arnold van Rhijn