Ds. Leonard Johannes Van Rhijn geboren 3 juni 1853

Toen wij dertig jaar geleden naar Doesburg gingen verhuizen, kreeg ik een telefoontje van mijn oudtante Clara Rebecca oftewel Tante Zus. Ze was erg verrukt van onze Doesburgplannen, want, zo vertelde ze: "ik heb daar als jongste domineesdochter gewoond, in een groot huis. Vanuit de slaapkamerramen kon ik in de tuin kijken waar mijn grote broers en zussen feestjes hielden met hun vrienden. Alle kamers van de pastorie hadden ze een naam gegeven van Doesburgse wijken. Zo was er een kamer "Loddero" en een andere werd "Meipoort" genoemd".

Omdat ik het in de jaren '70 druk had met kleine kinderen en zodoende weinig belangstelling had voor familiezaken, heb ik mijn oudtante niet veel gevraagd over haar tijd in Doesburg. En toen er wel ruimte voor kwam, had de dementie bij tante toegeslagen en is ze vrij snel daarna overleden. Wel heb ik nog een keer op het archief gesnuffeld en kwam er een brief tevoorschijn van mijn overgrootvader. Hij had die gericht aan de gemeenteraad met het verzoek het kermislawaai te staken vanaf zaterdagavond 24uur zodat de zondagsrust kon ingaan.

Toen het idee ontstond om een familiedag te organiseren in Doesburg, augustus 2004, heb ik een vriend die rondleidingen door Doesburg verzorgt via de VVV, gevraagd iets meer uit te zoeken over mijn overgrootvader. Hij kwam toen met het juiste adres (Nieuwstraat nr. 7) en nog wat meer details die ik destijds niet had gezien in het archief. Op het betreffende adres kom ik regelmatig, er wonen nu vrienden van ons.

Over die details heb ik laatst mijn tante Henriette Francoise gevraagd of zij daar als kleindochter van dominee Van Rhijn ooit iets van had vernomen. Ze wist er het fijne niet van maar wist wel te vertellen dat haar overgrootvader bij iedere gemeente waar hij had gestaan met onenigheid was vertrokken. Op basis van de onderstaande details die onlangs uitgezocht zijn, ontstaat een duidelijker beeld van wie mijn overgrootvader was.

28 mei 1898 besluit de Kerkenraad van de Hervormde Kerk in Doesburg Ds. Leonard Johannes Van Rhijn geboren 3 juni 1853 in Loosduinen en predikant te Soesterberg te beroepen.

Op zondag 2 okt. 1898 wordt Ds. Van Rhijn in het midden van de Gemeente bevestigd door zijn ambtsgenoot Ds. J.D. Looyen met de woorden uit Markus 6 vs 7; Ds. Van Rhijn aanvaardt zijn bediening met de woorden uit Markus 6 vers 12.

Ds. Van Rhijn gaat wonen in de Nieuwstraat nr. 7 in Doesburg. Ds. Looyen is praeses en Ds. Van Rhijn scriba van de Kerkenraad.

In de vergadering van de Kerkenraad d.d. 22 sept. 1899 stelt Ds. Van Rhijn voor in de morgen-godsdienstoefening van iedere laatste zondag van de maand een collecte te houden ten bate van de christelijke school in Doesburg. De achterliggende gedachte is om op deze wijze het bewustzijn te wekken, dat het christelijk schoolonderwijs het belang is van de gehele Gemeente. Het voorstel wordt aangenomen met zes stemmen voor en vier tegen.

In de vergadering van de Kerkenraad d.d.3 maart 1899 wordt een conceptbrief van Ds. Van Rhijn aan de gemeenteraad besproken, waarin de Kerkenraad verzoekt de kermis te laten eindigen op de zaterdag. De Kerkenraad is van mening dat door 'het kermisgewoel de Dag des Heren wordt ontheiligd tot droefheid van velen in de Gemeente'.

In de vergadering van de Kerkenraad d.d. 7 november 1902 wordt een voorstel van Ds. Van Rhijn besproken om het salaris van de diaken die belast is met de administratie van de diaconie van f.75 terug te brengen tot f.50 Ds. Van Rhijn trekt tijdens de vergadering zijn voorstel in, nadat gebleken is dat er onvoldoende steun is voor zijn voorstel.

Mei 1903 gaat Ds. Looyen met emeritaat en draagt aan Ds. Van Rhijn over het beheer van het fonds. voor minvermogende kinderen alsmede het spaarbankboekje waarop gelden staan voor het uitreiken van bijbels bij Kerkelijke Huwelijksinzegeningen; Ds. Van Rhijn wordt bovendien praeses van de Kerkenraad. De opvolger van Ds. Looyen is Ds. van der Voort van Zijp uit Vuren en Dalen. Hij wordt de scriba van de Kerkenraad

Op 31 januari 1904 aan het einde van de godsdienstoefening deelt Ds. Van Rhijn tot ieders grote verbazing mee, dat hij per heden zijn ambt neerlegt.

In de vergadering van de Kerkenraad d.d. 3 februari 1904 worden twee brieven van Ds. Van Rhijn besproken. De eerste brief d.d. 31 januari 1904 betreft de mededeling, dat hij per genoemde datum zijn ambt heeft neergelegd. In de tweede brief d.d. 3 februari 1904 verzoekt Ds. Van Rhijn de Kerkenraad zijn ontslagbrief als niet verstuurd te willen beschouwen. Na discussie blijkt dat drie leden voor intrekking zijn, terwijl zes leden voor handhaving van de ontslagbrief zijn. Ds. Van Rhijn vertrekt naar Elburg en legt definitief zijn ambt neer.

Bronnen zijn het Streekarchief De Liemers en Doesburg

• Bevolkingsregister gemeente Doesburg
• Acta 1870-1916 Kerkenraad Nederlands Hervormde Kerk Doesburg

Tot zover alle details die een goede vriend van me uitgezocht heeft over m’n overgrootvader.

Lineke Evers-Van Rhijn